Evet Çok değerli hemşerilerim , Eskilerde Siverek 1 'de unutup yazamadıklarımı , bu yazımda tamamını değil ama bir bölümünü sizlere aktararak eskilere o güzel günlere anılara gidelim.
Eski dostlar bilirler, Lezgonun Parkında bizim dönemlerde Horoz döğüşleri çokça yaptırılırdı, üzülerek söylüyorum hayvanlar kan revan içinde kalır sonunda hayvanın biri bitkin düşü nce kaçardı. Bir nevi bahis oynanırdı.
Yine bizim zamanımızda Siverekteki Sinemalarımızın reklamları At arabaları üzerine bırakılan Reklam afişli tahta Panolara yapıştırılıp Hürriyet Caddesinde , aşağıdan yukarı ,yukarıdan aşağı gidilip gelinerek bağıra bağıra o sinemadaki filimin reklamları yapılırdı.
Tabi sinemalar arası rekabet vardı.
Yarpuz,Rışvat, Ağbandır çıktığında bizim zamanımızda Ağaçhanların Parkınının önündeki Kaldırımın üzerine vatandaşlarımız getirip bez üzerinde satarlardı. O zaman Ağaçhanların parkının içinde Yazlık açık hava Sinemasıda vardı diğer yazlık Sinema Kanlıkuyunun yanıbaşında şimdi sanırım iki katlı Kahvenin olduğu yer Koçali Babanın hemen hemen karşı tarafında.
Yazın Evlerde Yufka ekmekler yapılırken genelde Bağlardan toplanan yumak ve yassı şekilde satılan Çırpı ve tezeklerle yapılırdı. Tezek ve çırpılar Köranları evinin arkasın düşen bir boş alandan satılır vatandaşlar orada alırlardı.
Kışın genelde Yılbaşı gecesinde Gençler Sıre saleye çıkarlar kapı önlerinde oynarlar hediyeler toplarlardı.
Bağ bozumu zamanı Şire Üzümü ile bağı olanlar üzümlerini Eşek sırtlarında tahta sandıklar içinde taşır, Bunlar ezilip şırası ile sokaklarda büyük kazanlarda Bulamaçlar yapılır bir kısmı ile Küncülü Bastık bir kısmı ile Cevizli sucuklar Yapılırdı. Üzüm posası (tılfı) ile de küplerde belli bir süre bekletilir Siveregimize özel sirke/ turşular mor Pırçıklı (havuç), patlıcan, biber v.s.atılarak yapılırdıki bu çok özel ve bulunmaz bir özelliğe sahipti.
Bulamaç yapıldığında Damlarda veya evlerin havlularında komşularında yardımı ile güzel bir yardımlaşma ve dayanışma içinde Beyaz Bez çarşaflara Tahta malalarla Bulamaçlar serilir Bastılar yapılır üzerine küncüler (Susam)serpilirdi.
Bizim zamanımızda 60/70 'li yıllarda Siverek Sporun Maçlarıda çok ilgi çekerdi ve ilgi fazla idi .
Mesire yerlerimizin başında Eyvanat, Has Bahçeleri ( Belediyemizin Hayvan kesimhanesi/Salhane) ne, şirinkuyuya, Hacıkıdır çayına,Toktemir'e piknik yapmaya gidilirdi. Bu pikniklere komşularla ve bir dayanışma içinde gidilirdi.
Ordu mahallesinde bir evin bahçesinde Bayanlar için Leyli kurulur Bayanlar oraya giderlerdi.
Siverekte Hamamlarımız Cincıklı ve Abdal Hamamı vardı yer hamamı vardı ama bizim zanımızda yıkıktı. Hamamlara insan boyu Bakırdan Badyalar gönderilirdi o zamanlar su az olduğundandı sanırım. Herkes hamam Bohçası gönderirdi.
Siverekte Kışa hazırlıklar gerçekten bizim zamanımızda Analarımız için bir eziyetti, çünkü her türlü hazırlıklar yapılırdı, Bulgurlar kaynatılır,Bastık sucuklar yapılır, Tenekelere et kavurması basılır, küplere sirkeler tutulur, Şeğriyeler kesilir ve kavrulur, Domates ve biber salçaları çıkarılır damlarda güneşe konurdu, kaynatılan bulgurlar madaraya gönderilir öğütülür sonra çiğköftelik, pilavlık v.s tahta makinalarda öğütülürdü.Patlıcan, biber, domatesler örtülüp kurtulurdu. Bez torbalara et sucuğu yapılır kurtulurdu.
Memleketimizin en önemli özelliklerinden biride yabancılara karşı olan misafirperverliğidir. Bu özellik her yerde olmaz ve karşılıksızdır.
Bizim zamanımızda Damlarda tahta tahtlar kurulur etrafına Beyaz veya kareli Stara ile kapanır ve aileler sıcak olması nedeniyle damlarda yatılırdı.
Sivereğimizin Üzümleri Ağbanki, hatınparmağı, Şire Üzümü en gözde olanlarıydı. Paşa armudumuzda o zaman çok meşhurdu şimdi varmı bilemiyorum. Bu armudumuzu ben hiçbir yerde görmedim memleketimiz haricinde.
Menengüç kahvemiz ayrı bir lezzete ve özelliktedir.
Eskilerde oyuncaklar hazır pek satılmazdı ve oyuncakları kendimiz hazırlar ve yapardık. Yaratıcı ve üretkendik.
İlk okul çağlarımızda bizlere Marşal yardımları altında , okul bahçelerinde kazanlarda kaynatılıp içirilen ABD süttozları ve süttozundan yapılan ekmekler,ve yuvarlak yuvarlak mavi beyaz Sözde Vitamin hapları yutturuyorlardı ve ne olduğunu bilmediğimiz gıdalarla biz nesillere yedirip içerdiler?!
O zamanlar bu gıdalarla bizlerin bünyelerine ne verdiler birer soru işareti !?
O zamanlar yerli haftaları düzenlerdik okullarda bu güzel bir uygulama idi. Şimdilerde yerli ürün bulmak mümkün hale gelmemekte.
Bir dahaki yazımda buluşmak üzere Tüm hemşerilerime en derin Sevgi, Saygı ve selamlarımı iletiyorum.
16.12.2019
Faruk Nafiz İpekçioğulları
